Październik 2018
Częstym pytaniem, które można usłyszeć w branży spożywczej jest pytanie o to, który standard wybrać i wdrożyć? Jakie są różnice? Która opcja jest korzystniejsza dla firmy? Nie ulega wątpliwości, iż nie ma jednej słusznej odpowiedzi na powyższe pytania.
Wybór uzależniony jest od wielu czynników, wśród których kluczowymi są:
- wymagania klientów (w wielu przypadkach konieczność wdrożenia danego standardu wynika wprost z wymagań stawianych przez klientów, np.: sieci hipermarketów, przykładowo tych brytyjskich dla standardu BRC),
- rozpoznawalność standardu w świecie (BRC oraz FSSC 22000 to standardy uznawane przez GFSI – Global Food Safety Initiative, w przeciwieństwie do ISO 22000),
- różnice w zakresie wymagań określonych w standardzie.
ISO 22000 określa wymagania dla Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności organizacji w łańcuchu spożywczym i koncentruje się na zdolności organizacji do wykazania skutecznej kontroli zagrożeń w procesach. Rezultatem wdrożenia takiej kontroli jest zapewnienie bezpieczeństwa żywności. Jest to również cel nadrzędny standardu BRC. Standard ten koncentruje się jednak na podaniu konkretnych wymagań, spełenienie których zapewnia jakość, bezpieczeństwo oraz integralność produktów spożywczych (ochrona konsumentów i zgodność z przepisami prawa).
Pomimo tego, iż cel w przypadku obu standardów jest w gruncie rzeczy taki sam (dostarczenie bezpiecznej żywności), wymagania przedstawione są w zgoła odmienny sposób. ISO 22000 podaje wymagania w sposób bardziej ogólny, bazujący na cyklu PDCA (Plan-Do-Check-Act) i pozostawia znacznie więcej dowolności dla organizacji, jeżeli chodzi o metody. Z kolei standard BRC precyzuje bardzo szczegółowo, co konkretnie należy wdrożyć i w jakim zakresie (system określany przez wielu jako 0-1).
Inaczej wygląda również przebieg procesu auditu, jak i sam cykl certyfikacyjny (ISO 22000: 3 lata, BRC: 1 rok). W przypadku ISO 22000 audit prowadzony jest w oparciu o tzw. podejście procesowe.
Z kolei w przypadku BRC w oparciu o metodologię „vertical” bazującą na ćwiczeniu identyfikowalności połączonym z weryfikacją aktywności w obszarze operacyjnym (min 50% czasu audytu).
Spośród wielu różnic warto wymienić również klasyfikację niezgodności, w przeciwieństwie do ISO 22000, standard BRC nie przewiduje tzw. OFI (opportunities for improvements – uwagi, możliwości doskonalenia). (Klasyfikacja niezgodności w BRC: krytyczna, duża, mała; w ISO 22000: duża, mała, możliwości doskonalenia).
Z jednej strony standard BRC może wydawać się bardziej rygorystyczny, z drugiej strony jednak wiele firm postrzega go jako bardziej czytelny i jednoznaczny, a tym samym łatwiejszy do wdrożenia. Dotyczy to w szczególności organizacji, dla których BRC jest pierwszym wdrażanym standardem. Firmy posiadające systemy zarządzania oparte na standardach ISO zazwyczaj wdrażają ISO 22000 lub FSSC 22000 ze względu na łatwość ich integracji z systemem już istniejącym.
Wybór należy do organizacji i w każdym z przypadków poparty powinien być szczegółową analizą uwzględniającą między innymi wyżej opisane aspekty.
Joanna Mazurkiewicz, Auditor, Trener Akademii BSI, BRC Global Standards Professional Approved Trainer